Groente van de week: tomaten

Leontien heeft een nieuwe wekelijkse rubriek: voeding van de week. Wekelijks staat er bepaalde voeding centraal waar we leuke feiten en tips over geven. Deze week is dit de tomaat.
We verwerken tomaten in ketchup, spaghetti-, salsa- en pizzasauzen. Ze zijn lekker door salades, tussen een burrito, met mozzarella en basilicum en talloze andere combinaties. En dat is maar goed ook. Want het rode vruchtvlees is enorm gezond. Maar wat doen tomaten precies voor goeds in je lijf?

Hoe roder hoe gezonder
Tomaten zijn rijk aan lypoceen. Dit is een natuurlijk pigment waaraan tomaten hun rode kleur danken. Het wordt vooral tijdens het rijpingsproces in tomaten gevormd. Hoe roder de tomaten, hoe meer lycopeen ze bevatten. Tomaten die geler zijn bevatten minder lycopeen.
Lycopeen behoort tot de groep van de carotenoïden en staat bekend als een krachtig antioxidant. Als gevolg van allerlei omzettingsprocessen komen in het lichaam vrije radicalen vrij. Vrije radicalen kunnen schade aanbrengen aan een cel en spelen een belangrijke rol in het verouderingsproces. Antioxidanten maken deze vrije radicalen onschadelijk.

Vruchtbaarheid en osteoperose
Onderzoek heeft uitgewezen dat tomaten goed zijn ter bescherming van verschillende soorten kanker. Van prostaatkanker zijn de beste resultaten bekend. Maar tomaten beschermen ook tegen kanker van het spijsverteringskanaal, baarmoederhalskanker en longkanker.Recente onderzoeken suggereren dat lycopeen eveneens de verminderde vruchtbaarheid van mannen kan verbeteren, en de leeftijdsgebonden maculadegeneratie (veelvoorkomende oogaandoening) kan beperken. Lycopeen zou ook kunnen helpen in de preventie van osteoporose. Hierover is echter meer onderzoek nodig.

Huidveroudering
Nog meer goed nieuws over tomaten. Onderzoek toont aan dat tomatenpuree werkt tegen rimpels en huidveroudering. Dat is nog eens een goedkoop alternatief voor dure antirimpelcrèmes. Let wel, het werkt pas effectief als je 10 eetlepels tomatenpuree per dag eet aangelengd met 10 gram olijfolie. De toevoeging van een beetje vet zorgt voor een nog betere opnamecapaciteit. Lycopeen is immers een vetoplosbaar antioxidant. Bij de proefpersonen uit het onderzoek was de aanmaak van de procollageenlaag in de huid sterk toegenomen. Procollageen is een eiwit dat de huidstructuur helpt verbeteren. Bovendien was de huid 30% beter bestand tegen het schadelijk effect van UV-stralen. Dit wil overigens niet zeggen dat je niet meer hoeft te smeren met antizonnebrand!

Koken of rauw?
Bij de meeste groentes gaat koken meestal gepaard met enig verlies aan voedingsstoffen. Maar bij tomaten blijkt de beschikbaarheid van lycopeen uit een licht gestoofde tomaat groter dan uit een rauwe tomaat. Onder invloed van de verhitting worden de celwanden in de tomaat afgebroken waardoor meer lycopeen vrijkomt. Daarnaast wordt lycopeen onder invloed van hitte ook omgezet in een meer biologisch beschikbare vorm. Tomatensaus of tomatensaus zijn dus gezonder dan rauwe tomaten.

Ketchup en pizza
Als tomaten zo gezond zijn dan is ketchup dit ook…toch? Deels is dit waar. In ketchup zijn gekookte tomaten verwerkt. In ketchup zit dan ook veel lypoceen en dit is gezond. Maar in ketchup zit ook veel suiker, bijna 45 klontjes en dat is niet goed voor je. Dus laten we het zo stellen, ketchup is een gezond alternatief voor mayonaise. Maar let op de hoeveelheid suiker die in ketchup zit. Voor de saus op de pizza geldt hetzelfde. De tomaten in de saus zijn verwerkt en gekookt en daardoor bevatten ze meer lycopeen. Maar daarnaast bevat de saus ook suiker, zout en vetten en dat is minder gezond. Het zijn vooral die toevoegingen die de pizza minder gezond maken, zoals salami, kaas en de korst. Een verse pizza met weinig kaas en vlees en veel groente kan echter een gezonde maaltijd vormen.

TIP - Maak eens verse tomatensoep. Reuzegezond en in een handomdraai gemaakt.

   

Reacties