‘Slechte’ voedingsmiddelen, die eigenlijk gezond zijn

Heeft ooit iemand je verteld dat een bepaald voedingsmiddel slecht voor je is en staat het nu op het lijstje ‘verboden te eten’? Lees dan verder en ontdek dat sommige veronderstellingen eigenlijk niet juist zijn.

Sommige voedingsmiddelen en dranken krijgen een slechte reputatie die ze niet echt verdienen – vaak als gevolg van onjuiste of verouderde informatie. De waarheid is dat een flink aantal voedingsmiddelen waarvan je misschien denkt dat ze ‘slecht’ voor je zijn eigenlijk je gezondheid ten goede komen. Witte rijst, eieren (ja, inclusief de dooiers) of pindakaas, hier volgen een aantal redenen die je zou kunnen overwegen om ze toch wat vaker te eten, of op zijn minst niet volledig te vermijden uit je voeding.

Witte rijst
Een van de gezondste landen ter wereld, waaronder Japan, geniet van witte rijst bij de meeste maaltijden. Bovendien heeft onderzoek aangetoond dat mensen die rijst eten ook minder kans hebben op overgewicht. Witte rijst heeft wel minder essentiële voedingsstoffen dan bruine rijst als gevolg van de bewerking, maar is daardoor niet ongezond. Het zal je ook verrassen dat de zemelen laag van bruine rijst fytinezuur bevat, een stof die de absorptie van de mineralen zink en ijzer verslechtert. Het blijft een feit dat zilvervliesrijst een gezondere keuze is dan witte rijst, maar dit betekent niet dat witte rijst ongezond is. Witte rijst wordt sneller in ons lichaam opgenomen en bruine rijst is een complexe koolhydraat.

Eieren (zelfs de dooiers)
Vermijd jij het eten van eieren omdat je hebt gehoord dat ze veel cholesterol bevatten? Dan zal het je verbazen dat recent onderzoek heeft aangetoond dat verzadigd vet – en niet cholesterol – de hoofd oorzaak is van een slechte conditie van het hart. Eieren zijn er ten onrechte van beschuldigd ongezond te zijn. Een studie uit 2013 toonde aan dat een eiwitrijk ontbijt (met eieren) de eetlust beter kan controleren dan een koolhydraatrijk ontbijt (zoals ontbijtgranen). Er blijken ook veel mensen te denken dat het eigeel ongezond is, maar in feite is het eigeel is het gezondste deel van het ei! Het bevat namelijk veel anti-oxidanten, vitaminen, aminozuren en mineralen. Het bevat zoveel essentiële voedingsstoffen dat het een te lange lijst is om op te noemen en versterkt daarnaast de opname van het eiwit. Er bestaat geen twijfel meer: eieren zijn niet ongezond!

Koffie
Het cafeïne gehalte in koffie kan helpen om je drukke dag alert te beginnen. Koffie is ook een van de hoogste bronnen van flavonoïden in je voedingspatroon. Flavonoïden helpen bij het verbeteren van de gezondheid van het hart en beschermen cellen tegen natuurlijk, negatieve effecten van veroudering. Koffie kan helpen het risico op type 2 diabetes, Alzheimer en Parkinson te verminderen. Vele studies hebben daarnaast aangetoond dat koffie een positief effect kan hebben op lichamelijke prestaties door een matige hoeveelheid cafeïne. Nederlandse voedingsdeskundigen bevestigen dat een matige hoeveelheid koffie (3 - 4 kopjes per dag) kan bijdragen aan een goede gezondheid, zonder gezondheidsrisico’s. Natuurlijk zit er wel verschil in de soort koffie en aan de toevoegingen die koffie weer ongezond kunnen maken.

Diepvriesgroenten
Talrijke onderzoeken suggereren dat diepvriesgroenten net zoveel voedingsstoffen bevatten als de verse tegenhangers. Diepvriesgroenten zijn een goede optie omdat ze geplukt en verwerkt zijn op het hoogtepunt van frisheid, wat de voedingsstoffen heeft vergrendeld. Verse producten verliezen voedingsstoffen, iedere dag dat het niet gegeten wordt. Het is een feit dat bevroren groenten vaak meer voedingsstoffen per portie bevatten. Groenten uit de diepvries zijn een uitstekende oplossing tijdens de wintermaanden, wanneer verse groenten vaak moeilijker te verkrijgen zijn, uit verre landen komen of gewoon duurder zijn. Diepvriesgroenten bevatten geen toegevoegd natrium of conserveermiddelen om de houdbaarheid te verlengen, zoals in blikken of potten, omdat het simpelweg overbodig is. Daarnaast is een verse portie groenten altijd bij de hand en binnen enkele minuten te bereiden.

Alcohol
Ondanks de slechte reputatie heeft het drinken van een matige hoeveelheid alcohol wel degelijk voordelen voor de gezondheid. Matige consumptie wordt gedefinieerd als 1 glas per dag voor vrouwen en 2 voor mannen. Matig alcoholgebruik kan niet alleen het risico op een hartaanval verkleinen, maar ook de kans op hart- en vaatziekten, diabetes type 2 en bepaalde vormen van kanker. Bovendien kan matig alcoholgebruik helpen om je hersenen scherp te houden als je ouder wordt. Een studie uit 2011 toonde aan dat matige drinkers 23% minder kans hebben op psychische ziekten, zoals de ziekte van Alzheimer. Rode wijn en donkere bieren zijn rijk aan antioxidanten, die de gezondheid verbeteren en de afweer tegen ziektes sterker maakt. Voor bepaalde mensen (zwangere vrouwen, mensen die herstellen van een alcoholverslaving, alcoholgevoelig zijn door erfelijke belasting of mensen met een leverziekte) wegen de voordelen van het drinken van alcohol niet op tegen de risico’s.

Avocado’s
Een avocado is een vrucht, maar bijna alle calorieën bestaan uit vet, waardoor ze een hoge voedingswaarde hebben. Maar dit zijn uitermate gezonde vetten die ons lichaam hard nodig heeft. Avocado’s bieden meer dan 20 essentiële vitaminen, mineralen en fytonutriënten, waaronder vitaminen A, C, D, E en K, vezels, kalium en B-vitaminen. Avocado’s zijn ook een bron van enkelvoudig onverzadigde vetten en antioxidanten, die onder andere zorgen voor de bescherming van je ogen. Avocado’s blijken in combinatie met salsa of salade te fungeren als echte voedingsstofbooster en verhoogt daarnaast de opname van vetoplosbare fytonutriënten. Dit zorgt er dus voor dat de gezonde vetten in avocado’s ook helpen bij het afvallen.

Cranberry sap
Vruchtensap staat bekend om het hoge gehalte aan natuurlijke of toegevoegde suikers. Het is belangrijk te onthouden dat cranberry sap een gezonde keuze voor de gezondheid is en een waardig product binnen je voeding. Als je een urineweginfectie hebt gehad is de kans groot dat je cranberrysap hebt geprobeerd om de symptomen te verlichten. Echter werk cranberry sap het best om te voorkomen dat de infectie terugkeert. Cranberry’s bevatten unieke flavonoïden die E. Coli remmen en voorkomen dat deze bacterie zich hecht aan de cellen van de urinewegen, waar ze kunnen vermenigvuldigen en leiden tot een infectie. Cranberrysap blijkt veel beter in het voorkomen van urineweginfecties dan welk medicijn dan ook.

Pure chocola
De droom van iedere chocoladeliefhebber komt uit. Chocolade, pure chocola in het bijzonder, is uitgebreid bestudeerd op de gezondheidsvoordelen, met positieve resultaten. Pure chocola verlaagt LDL (‘slecht’) cholesterol, vermindert de vorming van bloedstolsels en wordt geassocieerd met betere cognitieve prestaties bij ouderen. Een recente studie heeft aangetoond dat mensen met overgewicht, die een reep pure chocolade kregen, de conditie van de bloedvaten was verbeterd en de bloeddruk was gedaald, in vergelijking met een groep mensen die een placebo aten. Als algemene regel geldt: hoe hoger het niveau cacao (66% of hoger), hoe meer antioxidanten de chocola bevat en hoe minder toegevoegde suiker. Een feit blijft dat chocola calorierijk is, wat door een overproductie ongewenste neveneffecten kan veroorzaken zoals gewichtstoename. Stop dus na een enkel stukje en eet niet meteen een hele reep.

Gedroogd fruit
Veel lijngerichte eters sluiten gedroogd fruit uit, want het is een geconcentreerde bron van calorieën in vergelijking met vers fruit. Hoewel dit waar is, kan gedroogd fruit dienen als een back-up bij gebrek aan vers fruit. Het is ook een handige optie als je onderweg bent, omdat het makkelijker mee te nemen is. Gedroogd fruit kan ook als vervanging dienen voor calorierijke, voedingsstofarme desserts zoals gebak of snoep. Gedroogde vruchten bevatten nagenoeg dezelfde voedingsstoffen als verse tegenhangers, dus de meeste zijn een goede bron van vitaminen A, C, kalium, vezels en foliumzuur. Daarnaast zijn het antioxidant krachtpatsers. Kies wel voor de varianten waarbij geen suiker is toegevoegd zoals gedroogde abrikozen, appels, cranberry’s, rozijnen of gedroogde pruimen. Probeer ze eens door de yoghurt of kwark. Of geniet van gedroogd fruit gemixt met noten als tussendoortje.

Pindakaas
Ja, pindakaas bevat veel calorieën, maar met mate kan het helpen om honger te voorkomen en kan het zorgen voor een stabiel gewicht. Uit onderzoek is gebleken dat vrouwen die 2 of meer keer per week een portie pindakaas eten bijna 25% minder kans hebben op overgewicht dan vrouwen die geen pindakaas eten. Natuurlijk is er meer onderzoek nodig om te kunnen zeggen dat dit alleen aan het eten van pindakaas ligt, maar pindakaas is geen ongezond product. Pindakaas geeft langer een verzadigd gevoel, waardoor het de honger onderdrukt en je minder snel in de verleiding komt om ongezonde snacks te pakken na het eten van een boterham met pindakaas. Naast het hoge gehalte aan calorieën bevat pindakaas ook veel goede voedingsstoffen die van nature in pinda’s en noten voorkomen. Het is wel belangrijk de etiketten goed te lezen, want in de Verenigde Staten zijn er wettelijke regels voor pindakaas die claimen dat het minimaal 80% pinda’s moet bevatten en zijn kunstmatige zoetstoffen, conserveringsmiddelen en kleurstoffen uit den boze. In Nederland gelden deze regels helaas niet, dus als je een gezonde keuze wilt maken kun je het best kiezen voor een biologische variant of kies eens voor een notenpasta.